Hoe kan je als lokaal bestuur duurzaam bijdragen aan het welzijn en werken aan integratie in je gemeente?

Hoe kun je nu een lokaal integratiebeleid concreet invullen? Om de vier overkoepelende doelstellingen (toegankelijkheid, empowerment, vertrouwen en wederkerigheid, sense of belonging) van integratie te realiseren, kun je als lokaal bestuur werken aan de drie lagen van integratie:

• Wettelijke integratie: Succesvolle integratiestrategieën zijn gebaseerd op decreten en wetten die gelijke kansen en gelijke toegang garanderen voor alle inwoners en die de samenleving regelen. Denk hierbij aan decreten en wetten rond antidiscriminatie, gelijke (onderwijs)kansen, lokaal sociaal beleid, integratie en inburgering, maatschappelijke integratie, … Dit kader is wettelijk, maar biedt vaak de ruimte aan lokale besturen om eigen accenten te leggen. Als lokale overheid grijp je in als burgers de wet overtreden, maar verzeker je ook gelijke toegang tot deze rechten en zet je in op duidelijke communicatie over de rechten en plichten. Zo vormt de wettelijke integratie de basis voor de integratie binnen de andere levensdomeinen.
• Socio-economische integratie: Wat is de positie van personen met een migratieachtergrond op vlak van werk, wonen, welzijn, onderwijs in jouw stad of gemeente Als lokaal bestuur heb je meerdere sleutels in handen om gelijke toegang te creëren tot werk, welzijn en onderwijs. Om de socio-economische participatie te bevorderen, werk je samen met de verschillende lokale partners op jouw grondgebied (VDAB, CAW, bedrijven, …).
• Socio-economische integratie: Het socio-culturele leven (buurtwerk, vrije tijd, burger- of beleidsparticipatie, …) in je stad of gemeente is het ideale platform om een gedeelde burgerschapscultuur te creëren (sense of belonging). Hechte sociale netwerken bevorderen de verdraagzaamheid voor verschillen. Op dit domein kun je potentiële samenlevingsknelpunten aanpakken en gemeenschappelijke doelen bevorderen.

Omdat je met meerdere actoren (besturen, organisaties, diensten, middenveld, vrijwilligers, …) en op verschillende beleidsdomeinen werkt, heb je voor elk element voldoende draagvlak nodig. Terwijl je het integratiebeleid opstelt, hou je daarom best deze korte checklist bij de hand:

• Is iedereen betrokken? In geval van integratiebeleid geldt de stelling ‘wat je zelf doet, doe je beter’ niet. Samenwerking vraagt tijd, maar het samenwerken is vaak al deel van de oplossing. Betrokkenheid van de (juiste) partners, is een troef!
• Is ieders rol duidelijk? Welke rol kunnen burgers zelf opnemen Met welke acties moeten organisaties aan de slag? Waarvoor is het lokaal bestuur zelf aan zet (en wie is verantwoordelijk binnen het lokaal bestuur)
• Is er zowel aandacht voor individuele als voor collectieve verantwoordelijkheid? Is er rekening gehouden met zowel de doelgroep van personen met een migratieachtergrond, als met andere burgers van de gemeente of stad?