Voorbeeld 1: Hugo
Hugo woonde samen met zijn echtgenote in Harelbeke. De relatie loopt stuk en hij trekt in bij een vriend in Kortrijk. Hugo bleef nog wel ingeschreven in Harelbeke. Na enkele weken ontstaan er ‘samenlevingsproblemen’ en Hugo meldt zich aan bij OCMW Waregem en vraagt hulp.
Welk OCMW is bevoegd?
Hugo is een ‘dakloze’. Strikt genomen is OCMW Waregem bevoegd (de feitelijke verblijfplaats bij de aanmelding). Maar het is ook mogelijk dat OCMW Kortrijk als bevoegd wordt aangewezen omdat hij daar (voorlopig) nog een ‘mini-gewoonlijke’ verblijfplaats heeft. Het OCMW van de gemeente waar hij zijn domicilie heeft (Harelbeke) is alleszins niet bevoegd.
Wat als het bevoegde OCMW Hugo (in een volgende fase) aanmeldt bij een erkend opvangcentrum voor thuislozen in Gent? Welk OCMW is dan bevoegd voor de opnamekosten?
Dat is dan wel OCMW Harelbeke. Dit is een toepassing van de regel ‘instellingen’. Maar wat als Hugo op het moment van de opname ambtshalve geschrapt was? Dan zou OCMW Gent bevoegd zijn, omdat zijgewoonlijk verblijf in het opvangcentrum is.
Voorbeeld 2: Marouane
Marouane is op de vlucht voor zijn schuldeisers en heeft nergens een gewoon verblijf. Hij verblijft al geruime tijd in Blankenberge, waar hij in het zwart werkt in een visrestaurant. Hij slaapt in een kamer boven het restaurant en moet voor de huur drie vierde van zijn ‘loon’ afgeven. Marouane beseft dat de eigenaar van het restaurant van hem profiteert. Hij pakt zijn spullen, vertrekt en slaapt enkele nachten in de haven van Zeebrugge. Daar ontmoet hij een andere dakloze die ‘reclame’ maakt voor het OCMW van Oostende omdat ze daar veel opvanginitiatieven hebben voor daklozen. Marouane neemt de kusttram naar Oostende en vraagt daar hulp bij het OCMW.
Welk OCMW is bevoegd?
OCMW Oostende. Dat is het OCMW van zijn feitelijke verblijfplaats op het moment van de steunvraag.
Wat als Marouane zich niet fysiek aanmeldt bij OCMW Oostende maar met een smartphone van een toerist op de dijk van Zeebrugge een mail stuurt naar dat OCMW? Dan wordt het moeilijk om de bevoegdheid te bepalen. Als er geen objectieve feiten zijn die bewijzen waar hij exact was op het moment van de mail, zal waarschijnlijk worden aangenomen dat OCMW Oostende bevoegd is.
De auteurs, Pieter Geens en Lien Van den Brande, zijn jurist bij het lokaal bestuur van Heist-op-den-Berg. Ze onderzoeken samen met maatschappelijk werkers van het OCMW de bevoegdheid voor nieuwe steunvragen. Door kennis van het werkveld schetsen ze in dit boek de toepassing van de regels in de praktijk en geven ze veel tips.